آرزوهای بر خاک نشسته؛ نابودی رویای دخترانی که از رفتن به دانشگاه در سال ۱۴۰۲ محروم شدند

وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست طی مکتوبی اعلام کرده که درس‌های حضوری دانشجویان پسر به تاریخ ۱۵ حوت سال روان خورشیدی آغاز خواهد شد.

این مکتوب شام گذشته (چهارشنبه،۱۰ حوت)  در گروه‌های خبرنگاری و شبکه‌های اجتماعی به نشر رسیده است.

ضیا‌الله هاشمی، سخنگوی این وزارت در صحبت با رسانه گوهرشاد، صحت این مکتوب را تاییده کرد و گفته که دانشگاه‌ها در ولایات سردسیر سر از تاریخ ۱۵ حوت به‌روی دانشجویان پسر باز می‌شود.

آقای هاشمی علاوه کرد: «این تصمیم تنها مربوط دانشجویان ذکور می‌باشد و دختران دانشجو تا امر ثانی معطل بمانند.»

انتظار می‌رفت تا با آغاز سمستر بهاری سال تحصیلی ۱۴۰۲، دانشجویان دختر نیز بتوانند مانند دانشجویان پسر به دانشگاه بروند وتحصیل را فرا بگیرند. اما نشر این مکتوب برای دانشجویان دخترحامل خبرهای ناامید کننده‌‌ای بود. شماری از دختران دانشجو در صحبت با رسانه گوهرشاد می‌گویند که حکومت افغانستان با تصامیم خود هر روز دختران را از حقوق قانونی و انسانی شان محروم می‌سازد و این‌گونه آن‌ها را به سمت آینده‌ی مبهم و تاریکی سوق می‌دهد.

راحله دانشجوی سمسترسوم مدیریت آموزشی در ولایت بامیان می‌گوید: «حس می‌کنم دیگر عادت کردم تا خبر خوبی از این حکومت نشنوم. با نشر این مکتوب فقط بیشتر از قبل ناامید شدم و بیشتر نگران آینده‌ام هستم.»

رسیدن به سمستر سوم برای راحله‌‌ی 21 ساله که باید خانه و خانواده‌اش در هرات را ترک می کرد و برای تحصیل به بامیان می‌رفت دشواری‌های خاص خودش را داشت.

او یک سال تحصیلی‌اش را به دلیل جنگ در مسیر راه از دست داد و هنگامی که بار دوم خواست تحصیل اش را دوباره آغاز کند تنها یک سمستر را توانست ادامه دهد و این بار با مکتوب وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست ادامه‌ی تحصیل او نا تمام باقی ماند.

وزارت تحصیلات عالی حدود سه ماه پیش به اتهام عدم رعایت حجاب از سوی دختران دانشجو، درب دانشگاه‌ها را به‌روی ‌دختران بست و گفت که دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی تا امر ثانی به روی دختران و زنان بسته خواهد بود.

راحله پس از این فرمان از ولایت بامیان به هرات آمد و بخاطر وضعیت اقتصادی خانواده‌اش، کار در یک تولیدی خیاطی را آغاز کرد.

او می‌گوید: «بعضی از همصنفی هایم با این‌که دانشگاه تعطیل شد به بامیان ماندند و گفتند به امید خدا که درس‌ها دوباره آغاز شود اما حالا با نشر این مکتوب جدید آن‌ها مجبورند به خانه برگردند.»

هراس شمار زیادی از دانشجویان دختر اکنون این است که با ادامه‌ی ممنوعیت تحصیلی دختران و محدودیت‌های خانواده، آن‌ها دیگر نتوانند هرگز به دانشگاه بروند و کتاب زندگی تحصیلی شان برای همیشه بسته شود.

رویای ناتمام؛ آرزوی دانشجوشدن مان نابود شد

ثریا یکی دیگر دانشجویانی است که با شنیدن خبر مسدود ماندن دانشگاه شوکه شده و امید اش را نسبت به آینده‌ی تحصیلی اش از دست داده است.

زندگی تحصیلی ثریا بیش از همه دردناک است. او مکتب را درست در زمانی خواند که حامله بود و مسیر طولانی راه خانه تا مکتب را پیاده طی می‌کرد.

ثریا سال‌ها با تمام این دشواری‌ها جنگید و علی‌رغم شرایط اقتصادی ضعیف، زندگی مشترک و دو تا کودک خوردسال آموزش را ادامه داد و توانست از مکتب فارغ شود.

فراغت از مکتب تنها رویای ثریا نبود زیرا او برای رسیدن به هدف اش به تلاش هایش ادامه داد.

ثریا می‌گوید: «از مکتب که فارغ شدم دو تا طفل داشتم و خیلی سخت بود که آمادگی کانکور بگیرم. همه به من می‌گفتند که تو حالی یک زن خانه‌دار هستی، طفل داری، درس را می‌خواهی چی کار؟»

او کوتاه نیامد و در نهایت تلاش‌هایش همان چیزی را برای او رقم زد که خواهانش بود. در آزمون کانکور اشتراک کرد و توانست به رشته‌ی ادبیات زبان آلمانی قبول شود.

اکنون ثریای 23 ساله دانشجوی سمستر اول دانشکده‌ی ادبیات زبان آلمانی دانشگاه هرات است. رویایی که اکنون نه بخاطر عدم تلاش بل‌که بخاطر ممنوعیت تحصیلی دختران، متوقف شده است.

در آزمون کانکور امسال هرات دستکم 7 هزار متقاضی اشتراک کردند که از این میان چهار هزار و 700 تن شان دختران بودند.

پریسا؛ یکی دیگر از دانشجویانی است که امسال در آزمون کانکور هرات اشتراک کرد و توانست به رشته‌ی اقتصاد قبول شود.

او می گوید: «تمام دوره‌ی آمادگی کانکور را به این امید که دانشگاه می‌روم، خواندم، قبول شدم اما حالا می‌گویند حق ندارید بروید دانشگاه.»

شماری از فعالان مدنی و استادان دانشگاه بر این باورند که با محدودیت‌هایی که حکومت سرپرست یکی پس از دیگری بر زنان و دختران وضع می‌کند، در سال آینده و یا چند سال دیگر به سختی شاید بتوان دختر و یا زن 12 پاس و یا لیسانسه پیدا کرد.

ندا خرمی، یکی از فعلان حقوق زن در صحبت با رسانه گوهر شاد می‌گوید که شوکه کننده است که حکومت فعلی تنها اجازه می‌دهد پسران درس بخوانند و دختران را محروم می‌سازد.

او می‌گوید: «نیمی از نیروی بشری جامعه که از تحصیل باز بماند، جامعه خود به خود به سمت عقب گرد می‌رود و روند توسعه و رشد؛ متوقف می‌شود. چون توسعه‌ی جامعه نیازمند این است که تمام افراد جامعه زن و مرد بتوانند آموزش ببینند و رشد کنند.»

با این حال شماری از خانواده‌ها نیز در ولایت هرات در رابطه به مکتوب جدید وزارت تحصیلات عالی، ابراز نگرانی کرده و می‌گویند که اگر دختران شان در سال جدید تعلیمی از رفتن به دانشگاه و مکتب؛ چون سال گذشته محروم شوند، آنان مجبور به مهاجرت خواهند بود.

غلام رسول محمدی، مرد ۵۰ ساله‌ای است که صاحب دو دختر و یک پسر است، او می‌گوید: «دخترانم هر دو مکتبی هستند، یکی صنف ۸ مکتب و دیگری صنف ۱۰ مکتب است. سال‌ها روی تحصیل دخترانم تلاش کردم تا باسواد شوند، اما دو سال است که از درس محروم هستند و بی‌سرنوشت شدند.»

او در ادامه‌ی‌ می‌افزاید، با آن‌که مهاجرت هزینه‌‌های گزافی را به همراه دارد اما‌ برای آینده‌ی دو دخترش مجبور به مهاجرت به ایران است.

این در حالی است که بیش از ۵۳۰ روز است که دروازه‌های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم نیز مسدود است. دختران از ثبت نام در دانشگاه های خصوصی نیز منع شده اند.

یادداشت: اسامی تعدادی از منابع به دلیل امنیتی در گزارش مستعار است.