دسته: اخبار گوهرشاد

مسوولان در وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث حکومت سرپرست می‌گویند که شمار تلفات حوادث طبیعی به دلیل بارندگی و سیلاب شدید طی ۱۰ روز گذشته به ۱۳ نفر افزایش یافته است. شفیع‌الله رحیمی، سخنگوی این وزارت امروز (پنج‌شنبه، ۱۰ حمل) به رسانه گوهرشاد گفت که تنها در دو روز گذشته ۱۱۴ خانه در بیش از پنج ولایت به‌گونه‌ی کلی و قسمی تخریب شده است. آقای رحیمی علاوه کرد که طی ۱۰ روز گذشته به دلیل باران و سیلاب‌های شدید دوهزار و ۷۰۰ جریب زمین زراعتی نیز تخریب شده است. او بیان کرد که در این مدت تا اکنون ۱۳ نفر بر اثر زمین‌لرزه، سیلاب و بارندگی‌های شدید جان باخته و ۷۲ نفر دیگر زخمی شدند. وی در مورد جنسیت افراد جان باخته و زخمیان این حوادث جزییاتی ارائه نکرد. سخنگوی وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث می‌افزاید که در کنار تلفات انسانی حدود یک‌هزار و ۸۹۳ خانه به‌گونه‌ی کلی و قسمی تخریب شده و حاصلات ده‌ها هزار جریب زمین زراعتی نیز از بین رفته است. این در حالی است که پیش از این اوچا یا دفتر سازمان ملل برای هماهنگی کمک‌های بشردوستانه نیز گفته بود که با آغاز فصل بهار، باران‌های شدید و جاری‌شدن سیلاب بیش از ۷۰۰ خانواده را در افغانستان متأثر کرده است. این سازمان تاکید کرد که نهادهای کمک‌رسان در حال ارزیابی تاثیرات و ارائه‌ی کمک‌ها در صورت نیاز اند. این نهاد افزود، اما بودجه‌ی محدود، توانایی نهادهای کمکی را محدود کرده است. سیلاب‌های اخیر در ولایات مختلف به خصوص در ولسوالی زارع ولایت بلخ خسارات سنگینی برجای گذاشته است. براساس آمار ارائه شده از سوی ادارات دولتی، در این ولسوالی بیش از ۵۰۰ خانه‌ی مسکونی و چهار هزار جریب زمین زراعتی تخریب شده‌ است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل می‌گوید که در سال تعلیمی ۱۴۰۲ به دلیل تداوم منع آموزش در دوره‌ی متوسطه و لیسه، رویاهای یک میلیون دختر افغانستانی نابود شده است. یونیسف با نشر مقاله‌ای تحت عنوان «ویران و ناامید، دختران در افغانستان که از ادامه‌ی تحصیل محروم می‌شوند، امید خود را از دست می‌دهند» گفته است که با شروع سال تعلیمی جدید، دختران امیدوار بودند که با برادران خود به صنف‌های‌شان برگردند، اما برای سومین سال متوالی مکاتب متوسطه و لیسه به روی دختران در افغانستان بسته ماند. این سازمان می‌گوید که تصمیم منع آموزش دختران و زنان از سوی حکومت سرپرست «غیر موجه و کوتاه‌بینانه» است و نقطه‌ای عطف وحشتناک دیگری در «تضعیف مداوم حقوق دختران» در افغانستان است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل به نقل از آرزو، دانش‌آموز صنف یازدهم نوشته است: «بیش از ۵۴۰ روز است که در صنف درسی نبوده‌ام. در حال شمارش هستم. اگر مکاتب باز نشوند، باید به شمارش ادامه دهم و این افسردگی ادامه خواهد داشت.» او گفت که می‌خواست داکتر دندان شود، اما حالا از صبح تا عصر فقط کارهای خانه را انجام می‌دهد. او قبلاً دچار افسردگی شده و برای درمان نزد داکتر مراجعه کرده است. او گفت: «من شروع به احساس یک صدای عمیق در قلبم کردم. می‌خواهد فریاد بزند، خیلی بلند و احساس می‌کنم چیزی از درون من باید فرار کند.» او تاکید کرد که در حال حاضر تنها چیزی که دارد کتاب‌ها و فصل‌های سال‌های قبل مکتب است که سعی می‌کند گاهی در خانه مطالعه کند. همچنین مرسل دانش‌آموز دیگری می‌گوید: «هفته‌های ابتدایی وحشتناک و بسیار خسته کننده بود. من در ابتدا امیدی نداشتم. اما بعد به خودم گفتم، مرسل، نمی‌توانی فقط بی‌حرکت بمانی. سپس از روی برخی از کتاب‌هایی که در خانه دارم شروع به مطالعه کردم، می‌خواستم خودم را از نظر ذهنی مشغول کنم، بنابرین موسیقی و هنر را تمرین می‌کنم.» او بیان کرد: «اگر مکاتب دوباره باز نشوند. به این فکر هستم که بر من چه خواهد گذشت. من هیچ راهی برای نگاه کردن به آینده ندارم. هر ثانیه و هر دقیقه به تدریج مرا در هم می‌شکند.» حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم را تا «امر ثانی» تعطیل کرده و همچنان در ماه دسامبر ۲۰۲۲، دختران و زنان را از ادامه‌ی تحصیل در دانشگاه‌ها نیز منع کرد. جامعه‌ی بین‌المللی و نهادهای حامی حقوق بشر بارها بر محدودیت آموزش دختران در افغانستان انتقاد کرده، اما حکومت فعلی این ممنوعیت را موقتی عنوان کرده و می‌گوید که روی نصاب تعلیمی و «محیط مناسب تحصیلی مطابق شریعت اسلامی»  برای دختران کار می‌کند.

سازمان جهانی صحت اعلام کرد که در جریان زمستان سال گذشته در افغانستان، بیش از ۴.۳ میلیون واقعه‌ی بیماری‌های شدید تنفسی ثبت شده است. این سازمان صبح امروز (پنج‌شنبه، ۱۰ حمل) با نشر گزارشی در توییترش نوشته است که حدود ۴۵ درصد از بیماران، کودکان زیر پنج سال بوده اند. در گزارش آمده است که علت اصلی افزایش بیماری‌های تنفسی در افغانستان، سرمای بیش از حد بوده است. سازمان جهانی صحت در مورد میزان مرگ‌و‌میر افراد و کودکان در جریان این بیماری‌ها چیزی نگفته است، اما در گزارش این سازمان آمده است که کارمندان بخش طبی‌اش در تمام افغانستان مشغول هستند و برای شمار زیادی از بیماران «انتی بیوتیک» تجویز و توزیع کرده اند. این سازمان تاکید کرده است که طی ماه جاری میلادی از طریق ۸۳۲ مرکز صحی در ۳۰۵ ولسوالی افغانستان برای یک میلیون و ۸۲ هزار و ۶۷۲ تن خدمات بهداشتی بشردوستانه ارائه کرده است. سازمان جهانی صحت از این ماه، به عنوان ماه پرکار یاد کرده است. در گزارش آمده است که طی سال ۲۰۲۳ میلادی قرار است برای ۱۵.۶ میلیون تن در سراسر افغانستان به ویژه مناطق دورافتاده و صعب‌العبور خدمات صحی ضروری ارائه کند. صدها تن در جریان زمستان سال گذشته به دلیل سردی هوا و مشکلات تنفسی جان‌های‌شان را از دست دادند. تا اکنون وزارت صحت عامه در این مورد آمار دقیقی ارائه نکرده است. پیش از این اما وزارت حوادث طبیعی گفته بود که به دلیل سردی هوا بیش از ۱۱۰ تن جان باخته و شماری زیادی مواشی نیز تلف شده است.

شورای حقوق بشر سازمان ملل به بازداشت‌های اخیر حکومت سرپرست واکنش نشان داده و گفته است هیچ‌کسی نباید به خاطر دفاع از حقوق اساسی خود و دیگران بازداشت شود. این شورا با نشر اعلامیه‌ای بازداشت فعالان مدنی و مدافعان حقوق زن و فعالان حقوق آموزش دختران را نگران کننده خواند. در اعلامیه از این بازداشتی‌ها به عنوان بازداشت‌های خودسرانه یاد کرده و گفته است که حکومت سرپرست دسترسی زنان و دختران به تحصیل، کار و بسیاری از موارد دیگر را محدود کرده است. حقوق بشر در تعریف بازداشت‌های خودسرانه تاکید کرده که بازداشت افراد بخاطر دفاع از حقوق اساسی، مانند حق آزادی عقیده و بیان، بر اساس قوانین بین‌المللی حقوق بشر، خودسرانه است. سازمان ملل از حکومت سرپرست خواسته است، افرادی که اخیراً از سوی نیروهای آنان به صورت خودسرانه بازداشت شده‌اند را فوری آزاد کند. این سازمان می‌گوید که تعداد قابل توجهی از فعالان جامعه‌ی مدنی و کارمندان رسانه‌ها از اوایل سال ۲۰۲۳ تاکنون بازداشت شدند. بر اساس اعلامیه‌ی نشر شده، فعالان و روزنامه‌نگاران بازداشت شده شامل نرگس سادات، زکریا اصولی، سلطان‌علی ضیایی، خیرالله پرهر، مطیع‌الله ویسا و مرتضی بهبودی می‌باشد که اتهامات آنان نامشخص می‌باشد. سازمان ملل تاکید کرد که حقوق بشری بازداشت‌شدگان باید رعایت شود، اتهامات، زمان و مکان بازداشت آن‌ها مشخص شده و اجازه‌ی ارتباط با اعضای خانواده و وکیل مدافع خود را داشته باشند. شورای حقوق بشر سازمان ملل در این اعلامیه ذکر کرده است که بر اساس معاهدات بین‌المللی حقوق بشر که افغانستان نیز عضویت آن را دارد، حکومت فعلی موظف است به حقوق آزادی بیان، عقیده و آزادی اجتماعات مسالمت‌آمیز احترام بگذارد و دسترسی به حق کار و آموزش برای زنان و دختران را فراهم کند. قابل ذکر است که اخیراً بازداشت فعالان مدنی و فعالان حقوق زنان و آموزش به دلیل اعتراضات و انتقادات از سیاست حکومت سرپرست، افزایش یافته است. در تازه‌ترین مورد سه زن معترض چهار روز قبل از کابل بازداشت شدند که بعدا با قید ضمانت و با پا درمیانی بزرگان قومی آزاد شدند. آنان در پیوند به مسدود ماندن مکاتب و دانشگاه‌ها دست به اعتراض خیابانی زده بودند. در حالی این فعالان حقوق زن و حقوق آموزش دختران بازداشت شده اند که بیش از ۵۵۰ روز است که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کرده‌اند. همچنین زنان و دختران اجازه رفتن به دانشگاه‌ها و کار در سازمان‌های غیردولتی داخلی و خارجی را نیز ندارند.

اوچا یا دفتر سازمان ملل برای هماهنگی کمک‌های بشردوستانه اعلام کرد که با آغاز فصل بهار، باران‌های شدید و جاری‌شدن سیلاب حدود ۷۴۵ خانواده را در شماری از ولایات افغانستان متاثر کرده است. اوچا امروز (چهارشنبه، ۹ حمل) در رشته توییت‌هایی نوشته است که گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که تنها دیروز ۱۰۰ خانواده در ولایت ارزگان آسیب دیده اند. این نهاد در توییت دیگر نوشته است که با آغاز باران بهاری شدید و جاری‌شدن سیلاب‌ حدود ۶۴۵ خانواده را در هفت ولایت دیگر افغانستان هم متاثر شده است. اوچا از ولایت‌هایی که در جریان سیلاب و باران شدید آسیب‌دیده است، نامی نبرده است. دفتر سازمان ملل برای هماهنگی کمک‌های بشردوستانه تاکید کرد که نهادهای کمک‌رسان در حال ارزیابی تاثیرات و ارائه‌ی کمک‌ها در صورت نیاز اند. این نهاد افزوده است، اما بودجه‌ی محدود، توانایی نهادهای کمکی را محدود کرده است. سیلاب‌های اخیر در ولایات مختلف به خصوص در ولسوالی زارع ولایت بلخ خسارات سنگینی برجای گذاشته است. براساس آمار ارائه شده از سوی ادارات دولتی، در این ولسوالی بیش از ۵۰۰ خانه‌ی مسکونی و چهار هزار جریب زمین زراعتی تخریب شده‌ است. با این وجود، شفیع‌الله رحیمی، سخنگوی وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث نیز گفته است که در اثر سرازیر شدن سیلاب و زمین‌لرزه از شروع سال جاری تا کنون ۱۰ تن جان باخته، ۷۶ تن زخم برداشته، یک هزار و ۷۷۹ منزل مسکونی تخریب و ۲۲ هزار زمین کشاورزی از بین رفته است.

در ادامه‌ی شرایط بحرانی موسسات تحصیلی خصوصی در افغانستان، مسوولان در وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست می‌گویند که این وزارت فعالیت تدریسی سه موسسه‌ی تحصیلی خصوصی در کابل را تعلیق کرده است. ضیا‌الله هاشمی، سخنگوی این وزارت امروز (چهارشنبه، ۹ حمل) در صحبت با رسانه گوهرشاد این خبر را تایید کرده است. وی گفت که این موسسات شامل نورین، بیان و غازی امان‌الله‌خان می‌شود. همچنین وزارت تحصیلات عالی در نشست روز گذشته خود، فیصله کرده است که فعالیت تدریسی این سه موسسه‌ی تحصیلی خصوصی تا تکمیل شرایط، تعلیق خواهد بود. این وزارت فیصله کرده است که این موسسات تحصیلی باید فیس دانشجویان تازه‌جذب‌شده را مسترد کنند. در ادامه آمده است که دانشجویان برحال این موسسات تحصیلی باید به سایر موسسات تحصیلی خصوصی تبدیل شوند. وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست می‌گوید که موسسات تحصیلی نورین، بیان و غازی امان‌الله‌خان اجازه‌ی جذب دانشجو جدید را ندارند. اخیرا برخی از موسسات تحصیلی خصوصی به‌‌دلیل کاهش دانشجو و ممنوعیت تحصیلی دختران، ورشکست شده‌اند. در آخرین مورد «دانشگاه افغانستان» در ولایت کابل گفته بود که پس از نزدیک به ۱۰ سال فعالیت، به دلیل کاهش دانشجو و مشکلات اقتصادی، این دانشگاه را می‌فروشند و یا هم دروازه‌‌ی آن را بسته خواهند کرد. این دانشگاه گفت که ترک تحصیل دانشجویان و منع آموزش دختران‌ باعث مشکلات اقتصادی این دانشگاه شده است. همچنین روز گذشته این دانشگاه با اعلامیه‌ای گفت که به دلیل تعلیق فعالیت، کتاب‌خانه‌ی تخصصی‌ خود را به قیمت نازل به فروش می‌رساند. در ادامه آمده است که این کتاب‌خانه حدود سه هزار جلد کتاب در حوزه‌ی علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، حقوق، مطالعات توسعه، مطالعات امنیتی، اقتصاد و سایر علوم اجتماعی دارد. با این حال، مسوولان در اتحادیه‌ی دانشگاه‌ها و نهادهای تحصیلات عالی خصوصی افغانستان چند وقت پیش در صحبت با رسانه گوهرشاد گفته بودند که به علت مشکلات اقتصادی، محدودیت و نبود دانشجو، بیش از ۳۵ دانشگاه‌ خصوصی فعالیت‌های شان را متوقف می‌سازند. این اتحادیه گفته بود که بسیاری از این دانشگاه‌ها به دلیل نبود دانشجویان جدید با مشکل مالی روبه‌رو شده‌ اند.

شیرمحمد عباس ستانکزی، معاون سیاسی وزارت خارجه‌ی حکومت سرپرست افغانستان گفته است که دروازه‌های علم یا آموزش نباید به روی کسی بسته شود و کسب علم برای زنان و مردان واجب است. آقای ستانکزی در جریان بازدید اش از قنسلگری افغانستان در امارت متحده‌ی عرب این اظهار را مطرح کرده است. ویدیویی که در رسانه‌ها منتشر شده، وی در جمعی از مقامات حکومت سرپرست در قنسلگری افغانستان مقیم دبی می‌گوید: «من شخصاً موافقم و همیشه در این باره صحبت کرده‌ام و همه دوستانم معتقدند که درهای علم نباید به روی کسی بسته شود.» او در ادامه تاکید کرد: «این حق همه است، چه مرد باشد و چه زن، علم بر آن‌ها واجب است.» معاون وزارت خارجه افزوده است که او و همکارانش تلاش می‌کنند تا به مشکل آموزش دختران رسیدگی شود و دختران اجازه یابند به تحصیلات‌شان ادامه دهند. آقای ستانکری از جمله افراد حکومت سرپرست است که بارها بر باز شدن مکاتب تاکید کرده است. او چندین مرتبه گفته است که این یک تصمیم موقت است و شماری زیادی از «علمای دینی» معتقدند که آموزش زنان و دختران باید آزاد باشد. این نخستین بار نیست که معاون وزارت خارجه‌ی حکومت سرپرست به حمایت از آموزش دختران بالاتر از صنف ششم صحبت می‌کند. وی در اواخر ماه‌ سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی نیز در نشست روز جهانی گردشگری در کابل گفته بود: «یک ملت زمانی پیشرفت کرده می‌تواند که تعلیم در آن کشور رشد کند.» او تاکید کرد: «هیچ کسی از فرضیت تعلیم انکار نمی‌تواند و همه‌ی مردم خواستار بازگشایی مکاتب دختران اند.» وی در آن نشست گفت: «اگر ما خدا را می شناسیم، اگر ما رسول را می‌شناسیم ، اگر ما از دین خبر می‌شویم، در دستگاه‌های تعلیمی از آن با خبر می‌شویم. به مراکز تعلیمی می‌رویم و در آن‌جا فرا می‌گیریم. اگر ما طیاره می‌سازیم، اگر ما اتم می‌سازیم، اگر سرک می‌سازیم، به مراکز تعلیمی می‌رویم و بعداً آن‌ها را می‌سازیم.» معاون وزارت خارجه گفته که بسته‌بودن مکاتب به روی دختران هیچ دلیل شرعی ندارد و تمام علمای افغانستان موافقت دارند که هرچه عاجل زمینه‌ی تعلیم دختران فراهم شود. کشورهای متعدد اسلامی مانند ایران، عربستان سعودی، ترکیه، اندونیزیا، قطر و مصر محدودیت‌ها بر زنان و دختران افغان را خلاف آموزه‌های دین اسلام خوانده‌اند، اما حکومت سرپرست بارها از پالیسی‌های خود دفاع کرده و تاکید کرده است که حکومت‌داری آنان بر اساس شریعت اسلامی صورت می‌گیرد. حکومت سرپرست پس از تسلط اش بر افغانستان، دروازه‌های مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران مسدود کرده و رفتن زنان به پارک‌های تفریحی، سالون‌های ورزشی و حمام‌های عمومی را منع کرده‌اند. همچنین زنان و دختران اجازه تحصیل در دانشگاه‌ها و کار در موسسات داخلی و خارجی در افغانستان را ندارند.