دسته: اخبار گوهرشاد

به‌دنبال درگیری دیشب در هرات، مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت هرات می‌گویند که ‏شش عضو گروه داعش به شمول یک زن در عملیات نیروهای حکومت فعلی در حوزه‌ی چهاردهم شهر هرات کشته شده ‌اند. ‏عبدالله انصاف، سخنگوی فرماندهی پولیس هرات امروز (شنبه، ۱۳ حوت) در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که این افراد در یک خانه جابه‌جا شده بودند. شماری از باشندگان ولایت هرات شب گذشته از وقوع انفجار و درگیری در این شهر خبر داده بودند. منابع محلی می‌گویند که درگیری میان نیروهای حکومت سرپرست و افراد مسلح حوالی ساعت ۱۱:۰۰ شب گذشته در منطقه‌ی «غیبتان»، واقع در حوزه‌ی چهاردهم امنیتی هرات صورت گرفته است. باشندگان گفته اند که این درگیری بیش از دو ساعت طول کشیده و دو طرف از سلاح‌های سبک و سنگین استفاده می‌کردند. این در حالی است که چند شب قبل شهر کابل نیز گواه انفجار و درگیری مسلحانه بود که بعداً حکومت افغانستان اعلام کرده بود که مخفی‌گاه داعش را در شهرک ذاکرین خیرخانه هدف قرار داده‌اند. براساس معلومات ارائه شده به رسانه‌ها، نیروهای حکومت در جریان این چنین عملیات، از ماین‌های «بشکه‌ای» برای تخریب خانه‌ی مورد نظر و از بین بردن افراد، استفاده می‌کنند.

در آستانه شروع سال تحصیلی در افغانستان، کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR) می‌گوید که دو مکتب را در ولایت خوست برای دختران و پسران ساخته است. این نهاد صبح امروز (شنبه، ۱۳ حوت) در رشته توییتی نوشته است که این دو مکتب‌ در روستای قلموال‌مینه ولایت خوست ساخته شده است. کمیساریاری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان تاکید کرد که مکتب‌های تازه ساخته شده برای دانش‌آموزان دختر و پسر خانواده‌های بازگشت‌کننده‌ی افغان اختصاص داده شده است. در ادامه آمده است: «در آنجا ما با همکاران خود برای ارائه خدمات اساسی و ایجاد جوامع پایدار کار می کنیم.» این سازمان می‌افزاید که از آموزش با کیفیت برای همه کودکان در افغانستان حمایت می‌کنند. در حالی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهند‌گان از ایجاد دو مکتب در خوست خبر می‌دهد که حکومت سرپرست بیش از ۵۳۰ روز است که دروازه‌های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم مسدود است. زنان و دختران اجازه آموزش در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و اجازه کار در نهادهای غیردولتی داخلی و خارجی را ندارند. همچنین زنان از رفتن به حمام‌های عمومی، پارک‌های تفریحی، ورزشگاه‌ها و تداوی توسط پزشکان مرد منع شده‌اند. پس از ممنوعیت‌های آموزشی بر دختران در افغانستان، شهروندان این کشور و جامعه‌ی جهانی انتظار دارند که حکومت سرپرست درب مکاتب را به‌روی دانش‌آموزان دختر در سال جدید آموزشی باز کنند.

سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای گفته که از زمان تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان، حقوق بشری جمعیت‌های در معرض خطر، از جمله اقلیت‌های مذهبی و قومی، زنان و دختران  به‌طور گسترده نقض شده است. این سازمان از شورای حقوق بشر سازمان ملل خواسته که تا با ایجاد فوری یک راهکار مستقلانه برای بررسی جرایم حقوق بشری، به مصونیت سران حکومت فعلی از مجازات پایان بدهد. عفو بین‌الملل تاکید کرد که تا اکنون سه تحقیق درباره‌ی کشتار مردم هزاره‌ در افغانستان نیز انجام داده است، اما حکومت سرپرست موفق به تحقیق و محاکمه‌ی عاملان این رویدادها نشده‌ است. در ادامه آمده است که با ادامه‌ی جنگ میان حکومت سرپرست و «جبهه مقاومت» به رهبری احمد مسعود، پسر احمدشاه مسعود در پنجشیر، گزارش‌هایی را در مورد بازداشت، قتل و شکنجه‌ی خودسرانه‌ی افراد در این ولایت به ثبت رسانده است. این سازمان می‌افزاید که حاکمان افغانستان با بازداشت‌های خودسرانه، اعدام، شکنجه و آدم‌ربایی، به‌گونه‌ی واضح نشان داده‌اند که نمی‌خواهند در مورد نقض حقوق بشر توسط اعضای این حکومت، تحقیقات بی‌طرفانه، مستقل و موثر انجام بدهند. در این بیانیه از جامعه جهانی خواسته شده که اظهارات مکرر خود در محکومیت نقض حقوق بشری در افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی را با اقدامات ملموس پیگیری کند. سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که شورای امنیت سازمان ملل نیز با یک میکانیزم تحقیقی و ایجاد ماموریت ویژه، می‌تواند حقایق و شرایط مربوط به جنایات و موارد نقض حقوق بشری را دنبال و عاملان آن را در افغانستان شناسایی کند. در حالی عفو بین‌الملل خواهان مجازات سران حکومت سرپرست می‌شود که بیش از ۵۳۰ روز است که دروازه‌های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم مسدود است. زنان و دختران اجازه آموزش در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و اجازه کار در نهادهای غیردولتی داخلی و خارجی را ندارند. همچنین زنان از رفتن به حمام‌های عمومی، پارک‌های تفریحی، ورزشگاه‌ها و تداوی توسط پزشکان مرد منع شده‌اند.

منیژه باختری، سفیر افغانستان در اتریش می‌گوید که چشم‌انداز و برنامه حکومت سرپرست برای زنان و دختران افغانستان هرگز تغییر نخواهد کرد و بدتر از این خواهد شد. خانم باختری امروز (پنج‌شنبه، ۱۱ حوت) در توییترش نوشته است که بیش از ۵۲۰ روز از ممنوعیت تحصیل دختران و ۷۴ روز از ممنوعیت ورود زنان به دانشگاه‌ها از سوی حکومت سرپرست می‌گذرد. او تاکید کرد که محدودیت‌های تحصیلی برای زنان این درک را تقویت کرده که دستورکار حکومت فعلی به دنبال محدود کردن زنان به نقش‌های سنتی و نگه‌داشتن آن‌ها در موقعیت‌های زیردست است. وی به این باور است: «تاریخ حکومت سرپرست در سرکوب زنان و دختران مشهور است. چشم انداز و برنامه آن‌ها [حکومت فعلی] برای زنان افغانستان هرگز تغییر نخواهد کرد و بدتر خواهد شد.» سفیر افغانستان در اتریش علاوه کرد: «به عنوان مقدمه‌ای برای روز جهانی همبستگی زن [هشت مارچ]، از جامعه‌ی جهانی می‌خواهم که با هم همکاری کنند تا راه حل‌های بدیل، عملی و پایدار ارائه دهند.» خانم باختری می‌گوید که باید از این همکاری اطمینان حاصل شود که هر زن در افغانستان به آموزش و پرورش دسترسی دارد، فرصتی برای ساختن آینده‌ای بهتر برای خود و خانواده‌های‌شان مهیا است. این در حالی است که با تسلط حکومت فعلی بر افغانستان از بسته شدن مکاتب بالاتر از صنوف ششم دختران می‌گذرد. همچنین حکومت سرپرست از دسامبر سال ۲۰۲۲ میلادی، دختران و زنان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و کار در سازمان‌های غیر دولتی منع کرده است. این فرمان‌ها باعث شده که بسیاری از سازمان‌های کمک‌رسان بین‌المللی فعالیت‌های خود را در افغانستان متوقف کنند. حکومت سرپرست با تسلط بر افغانستان درماه آگست سال ۲۰۲۱، ابتدا وعده دادند که حقوق زنان را در چارچوب شریعت اسلامی تضمین می‌کنند، اما با گذشت هر روز محدودیت‌های شدید بر زنان و دختران افغان وضع کرده‌اند. حکومت سرپرست تا اکنون زنان را از تحصیل، کار، ورزش، سفر و... منع کرده است.

مسوولان محلی در ولایت بغلان می‌گویند که یک مرد در ولسوالی دوشی این ولایت همسرش را کشته و از ساحه فرار کرده است. اسدالله مصطفی هاشمی، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت بغلان در صحبت با رسانه گوهرشاد این خبر را تایید کرده است. آقای هاشمی علاوه کرد که این رویداد شام روز (سه‌شنبه، ۹ حوت) در روستای ناصریان ولسوالی دوشی ولایت بغلان رخ داده است. به گفته‌ی او، مرد مذکور بعد از کشتن همسرش از ساحه فرار کرده است. وی تاکید کرد که این رویداد به دلیل خشونت‌های خانوادگی رخ داده و مقتول تحت تعقیب نیروهای امنیتی قرار دارد. رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت بغلان در مورد هویت این افراد و چگونگی قتل این زن جزییات ارائه نکرده است. از سویی هم، شماری از رسانه‌ها به نقل از مردم محل گزارش داده است که این مرد پیش از این از مرض عصبی رنج می‌برد. این در حالی است که دو هفته قبل، یک پسر در ولایت جوزجان مادرش را کشته و سپس جسدش را به آتش‌کشیده بود. با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان خشونت‌های این چنینی در سراسر کشور افزایش یافته است که دلیل بیشترشان اختلافات خانوادگی بیان شده است. نزدیک به دو سال از حاکمیت حکومت سرپرست می‌گذرد و در این مدت فعالیت اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

مسوولان در وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست می‌گویند که برای یوتیوبران طرزالعملی را ساخته اند تا در این وزارت ثبت شده و به عنوان یک رسانه فعالیت کنند. عبدالحق حماد، رییس نظارت بر نشرات رسانه‌های وزارت اطلاعات و فرهنگ امروز (پنج‌شنبه، ۱۱ حوت) در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که یوتیوبران باید در این وزارت کانال‌شان را ثبت کنند و در بدل ثبت کانال‌های شان باید پول نیز پرداخت کنند. وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست طرزالعملی برای کانال‌های یوتیوب ساخته است که براساس آن، هر کانال یوتیوب در بدل پرداخت چهار هزار افغانی باید به عنوان رسانه ثبت شود. در این طرزالعمل آمده است که برای هر کانال یوتیوب باید ۱۰ هزار افغانی ضمانت گذاشته شود. در ادامه آمده است: «ریاست نظارت بر نشرات رسانه‌ها، جواز فعالیت کانال‌های یوتیوب را با در نظر داشت عوایدشان و در مقایسه با ۲۳ نوع جواز رسانه‌ای، مطابق به قانون رسانه‌های همگانی و مقرره طرز تاسیس و فعالیت رسانه‌های همگانی خصوصی، ثبت و صادر می‌کند.» به دنبال بسته شدن شمار زیادی از رسانه‌های محلی به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات اقتصادی، کانال‌های یوتیوب اهمیت بیشتر یافته اند. این کانال‌ها عمدتاً مطالب غیرسیاسی و محلی را نشر می‌کنند، بیشترین مخاطبان آ‌ن‌ها را افغان‌های مقیم خارج تشکیل می‌دهند. با این وجود آقای حماد در بخشی از صحبت‌هایش گفته که به خاطر شکایت مردم از غیرمسلکی بودن یوتیوبران و عدم احترام برخی از آن‌ها به کرامت انسانی، این وزارت مجبور شده است به ثبت کانال‌های یوتیوب اقدام کند. او تاکید کرد: «به خاطر جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی یوتیوبران، برای آنان طرزالعمل ساختیم که ثبت و راجستر نمایند و اگر کسی اقدام نکرد، اجازه فعالیت غیرقانونی برای شان داده نمی‌شود.» همچنین در طرزالعمل آمده است که صاحب امتیاز و مدیرمسوول کانال یوتیوب باید سن ۱۸ سالگی را تکمیل کرده باشند و مدیرمسوول باید از رشته ژورنالیزم فارغ شده باشد. در این طرزالعمل آمده است که مدیرمسوول باید دو سال تجربه کاری مسلکی در رسانه‌های افغانستان داشته باشد. در ادامه آمده است که نام کانال یوتیوب، اهداف، نوع فعالیت، منابع مالی، دارایی منقول و غیرمنقول، منبع تمویل و آدرس مشخص با شماره تماس و ایمیل ارتباطی در اساسنامه یوتیوب مشخص باشد. این در حالی است که با تسلط حکومت فعلی سرپرست بر افغانستان، تا اکنون رسانه‌های مختلفی تحت فشارهای اقتصادی و محدودیت‌های وضع شده قرار داشته و بسته شده اند. همچنان در این میان صدها خبرنگار زن و مرد از کارشان بی‌کار شده‌اند. براساس یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان با تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، بیش از نیمی از مجموع ۶۰۰ رسانه‌ی صوتی، چاپی، تصویری و آنلاین به‌دلیل وضع محدودیت‌ها مسدود شده‌اند.

وزارت تحصیلات عالی حکومت سرپرست اعلام کرده که دانشگاه‌ها در ولایات سردسیر سر از تاریخ ۱۵ حوت به‌روی دانشجویان پسر باز می‌شود، اما دانشجویان دختر همچنان از رفتن به دانشگاه‌ و مراکز علمی محروم هستند. وزارت تحصیلات عالی شام گذشته (چهارشنبه، ۱۰ حوت) با نشر مکتوبی در گروه‌های خبرنگاران و شبکه‌های اجتماعی این موضوع را مطرح کرده است. ضیا‌الله هاشمی، سخنگوی این وزارت در صحبت با رسانه گوهرشاد این خبر  را تایید کرده است و گفته که دانشگاه‌ها در مناطق سردسیر از ۱۵ حوت آغاز خواهد شد. آقای هاشمی علاوه کرد که این تصمیم تنها مربوط دانشجویان ذکور می‌باشد و دختران دانشجو تا امر ثانی از تحصیل محروم هستند. با این حال، هزاران دختر دانشجو با شروع سال تحصیلی جدید در انتظار تجدید نظر حکومت سرپرست در مورد ممنوعیت تحصیل دختران بودند. وزارت تحصیلات عالی حدود سه ماه پیش درب دانشگاه‌ها را به‌روی ‌دختران بست و گفت که دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی تا امر ثانی به روی دختران و زنان بسته خواهد بود. این اقدام حکومت سرپرست با واکنش‌های زیادی در داخل و خارج کشور مواجه شده، اما وزارت تحصیلات عالی همچنان بر موقفش در این‌ مورد پافشاری می‌کند. همزمان با این، دانشگاه بامیان نیز طی مکتوبی اعلان کرده است که درس‌های دانشگاه‌ها در تاریخ ذکر شده برای دانشجویان ذکور شروع می‌شود. از سویی هم، خدیجه محمدی، یک‌تن از دانشجویان در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت: « چند روز پیش اعلامیه‌ای را دیده بودم که نوشته شده بود، مکاتب و دانشگاه‌ها بر روی پسران و دختران باز می‌شود، اما دیروز وقتی اعلامیه وزارت را دیدم، حس کردم ما قربانی سیاست هستیم.» خانم محمدی تاکید کرد: «دختران چی کم دارند که نمی‌توانند، مانند پسران تحصیل کنند، از زمانی‌که حکومت فعلی، حاکمیت کشور مان را گرفته است هر دستورش علیه دختران است، منتظر باز شدن مکاتب بودیم اما حالا دانشگاه را هم بستند.» او افزود که همه‌‌ی دختران از عدالت حکومت سرپرست ناامید شده اند. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش گفت: «باور مان به سازمان ملل متحد بود تا حق‌ مان را بگیرد، اما انگار دختران کشورم فراموش شده اند که اینگونه از حقوق اولیه خودشان محروم می‌شوند.» با این همه، بیش از ۵۳۰ روز است که دروازه‌های مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم نیز مسدود است. زنان از رفتن به حمام‌های عمومی، پارک‌های تفریحی، ورزشگاه‌ها، تداوی توسط پزشکان مرد، اشتراک در امتحان ورودی دانشگاه‌های خصوصی و فعالیت در ادارات منع شده‌اند.